Türkçe İle İlgili

Konu: Türkçe İle İlgili Ptsi Şub. 01, 2010 3:28 pm

Türkçe,
(Türkiye Türkçesi ve Türk dili olarak da bilinir)
Ural-Altay dil ailesine bağlı Türk dillerinden ve Oğuz Grubu'na
mensup bir dildir. Türkiye, Kıbrıs, Irak, Balkanlar ve Orta Avrupa
ülkeleri başta olmak üzere geniş bir coğrafyada
konuşulmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti, Kuzey Kıbrıs Türk
Cumhuriyeti ve Kıbrıs Cumhuriyeti'nin resmî; Romanya, Makedonya,
Kosova ve Irak'ın ise tanınmış bölgesel dilidir.
Türkçe, farklı ağızlara ayrılmış bir dildir. Ancak bu
ağızlardan İstanbul lehçesi, sivrileşerek yazı dili haline
gelmiştir. Türkçe, 8 ünlü harf sayısıyla beraber
zengin bir dil olmasının yanı sıra özne-nesne-yüklem
şeklindeki cümle kuruluşlarıyla bilinmektedir.

Alfabe

a - A

b - B

c - C

ç - Ç

d - D

e - E

f - F

g - G

ğ - Ğ

h - H

ı - I

i - İ

j - J

k - K

l - L

m - M

n - N

o - O

ö - Ö

p - P

r - R

s - S

ş - Ş

t - T

u - U

ü - Ü

v - V

y - Y

z - Z

Dil Bilgisi

Türkçeyi (Türkiye Türkçesi) diğer dillerden ayıran dört özellik şunlardır:

Türkçe sondan eklemeli bir dildir.

Türkçede ses uyumu vardır.

Türkçede sözlerin cinsiyeti yoktur.

Türkçede, ince ünlü olan ö, ü yoğun kulanılıyordu.

Türkçe'nin Özellikleri
Türkçe
söz varlığının çoğunluğu; öz Türkçe
sözcükler, Arapça ve Farsça'dan geçmiş
Türkçeleşmiş sözcüklerden oluşmaktadır.
Arapça ve Farsçadan gelmiş sözcükler o kadar
Türkçeleşmiştir ki Arap veya Fars dilindeki halinden
oldukça farklıdır ve kimi sözcüklerin anlamı
farklılaşmıştır.

Türkçede tümce yapısı: Özne, Tümleç, Yüklem şeklindedir.

Türkçede
kısa yoldan anlatım ön plandadır. Örneğin, "sobayı yak"
derken "sobanın içindeki odun ve kömürleri yak"
anlamındadır.

Türkçede adıllar: ben, sen, o, biz, siz, onlar şeklindedir.

Türk
dilinde çok görülen ve Türkçe kuralları
içinde bulunan bir ses olayı olan (k > h) değişimi
bulunmaktadır. (Âhi sözü Dîvânu
Lugâti’t-Türk ve Atabetü’l-Hakâyık
gibi kaynaklarda “eli açık, cömert” olarak
açıklanıyor. Türkçe “akı”
sözcüğünden geldiği görüşü savunuluyor.
“Akı” sözcüğü Türk dilinde çok
görülen ve Türkçe kuralları içinde bulunan
bir ses olayı olan (k > h) değişimiyle “ahı” şekline
dönüşmüşesi ve dolaylı “ahi” oluşumu savunuluyor. Bu ses olayların türk dilinde birçok örnekler bulunur).

Büyük ve Küçük Ünlü Uyumu
Türkçede
Büyük Ünlü Uyumu ve Küçük
Ünlü Uyumu olarak bilinen iki ünlü uyumu vardır. En
yaygın ve kapsamlı olan, büyük ünlü uyumudur. Kural
dışı kalan çok az sözcükler mevcuttur ki bunların
büyük bir kısmını yabancı kökenli sözcükler
oluşturmaktadır. Bu kurala göre Türkçede bir
sözcüğün ilk hecesinde kalın bir ünlü (a, ı,
o, u) varsa, izleyen hecelerde de kalın heceler; ince bir
ünlü (e, i, ö, ü) varsa, izleyen hecelerde de ince
ünlüler yer alır. Küçük ünlü
uyumunda sözcüğün ilk hecesi düz ünlüyle
başlamışsa (a,e,ı,i) diğer hecelerde düz ünlüyle devam
eder.
Örnek:

büyük ünlü uyumu : balta - baltalar ; arı - arılar ; top - toplar ; uçak - uçaklar
küçük ünlü uyumu : ev - evler ; istek - istekler ; örtü - örtüler ; ünlü - ünlüler

Türkçede en çok kullanılan deyimlerden örnekler;
Kulak misafiri olmak.
Yangına körükle gitmek.
Yumurta kapıda.
Etekleri zil çalmak.
Yerin kulağı vardır.

Türkçede en çok kullanılan atasözlerinden örnekler;
Damlaya damlaya göl olur.
Bugünün işini yarına bırakma.
İşleyen demir ışıldar.
Gün doğmadan neler doğar.
Sakla samanı gelir zamanı.

Türkçede bulunan ilginç deyim ve atasözleri;
Fakirin parmağına bir kaşık bal bulanmış, yemeden duramamış.
Deveye sormuşlar, senin boynun neden eğri diye. Nerem doğru ki demiş.
Çingeneye beylik vermişler, önce babasını kesmiş.

Türkçede Zamanlar

Geçmiş Zaman

Türkçe'deki geçmiş zaman -mış, -miş, -muş, -müş, -di, -du
gibi eklerin eklenmesiyle sağlanmaktadır. Bu zaman kipi, iki gruba
ayrılmaktadır. -mişli geçmiş zaman; -miş ve türevi ekler
getirilerek oluşturulmaktadır ve cümleye duyulmuşluk anlamı
katmaktadır. -dili geçmiş zaman ise; -di ve türevi ekleri
almaktadır ve cümleye görmüşlük anlamı katmaktadır.
Eklerde, sessizin sertliğine göre değişiklikler
gözlenmektedir. Örneğin; git- eylemine -di eki geldiğinde, sonda yer alan t harfi nedeniyle, ekteki d harfi, t harfine dönüşür ve gitdi yerine gitti olarak yazılır. Benzer bir durum ünlü harflerde de gözlenmektedir. Örneğin; ol- eylemine -di eki getirildiğinde, bu sefer fiil kökündeki sesli harften ötürü; sözcük, oldi yerine oldu şeklinde yazılır.

Şimdiki Zaman

Türkçede şimdiki zamanlı bir cümle kurabilmek için fiil kökünün sonuna; -ıyor, -iyor, -uyor, -üyor veya -yor
eklerinden uygun olan birini getirmek yeterlidir. Çoğu zaman,
bir eylemdeki sesli harflerin yapısı, gelecek ekte belirleyici
olmaktadır. Örneğin; ol- eylemini şimdiki zamana çevirmek için olyor veya oliyor şeklinde değil; oluyor şeklinde yazılmaktadır.

Gelecek Zaman
-ecek,-acak eklerinin gelmesiyle oluşturulur.

Geniş Zaman
Türkçe'de
geniş zaman fiil kökünü sonuna -ir, -ır,-er, -ar,-ur
eklerinden biri getirilerek oluşturulur. Fiil kökü sesli bir
harf ile bitiyorsa ayrıca kök ve ek arasına -l harfi eklenir.

Sorusu olan sorsun.
Bu konuyu açtıktan sonra bir tane bile Türkçe konuşmayan görmek istemiyorum! ,)

Konu: Geri: Türkçe İle İlgili C.tesi Şub. 06, 2010 7:57 pm

Bilgi için teşekkürler